Giám mục Phó Đà Lạt

Ngày 11 tháng 10 năm 1991, Tòa Thánh loan tin Giáo hoàng đã tuyển chọn linh mục Phêrô Nguyễn Văn Nhơn làm giám mục, cụ thể bổ nhiệm làm Giám mục Phó Giáo phận Đà Lạt với quyền kế vị Giám mục Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm.[16] Tin tức được chính thức công bố tại Việt Nam vào ngày 19 tháng 10 cùng năm.[7] Sự bổ nhiệm này có sự chấp thuận của chính quyền Việt Nam.[12] Sau đó, ngày 3 tháng 12 cùng năm, lễ tấn phong cho tân giám mục Nhơn được cử hành Đà Lạt.[17] Chủ phong cho vị tân giám mục là Giám mục Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm, giám mục chính tòa Đà Lạt. Hai vị giám mục còn lại, với vai trò phụ phong, gồm Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Hòa, giám mục chính tòa Giáo phận Nha Trang và Giám mục Nicôla Huỳnh Văn Nghi, giám mục Giáo phận Phan Thiết.[16] Tân giám mục chọn khẩu hiệu: Ngài phải lớn lên (ILLUM OPORTET CRESCERS).

Giám mục chính tòa Đà Lạt

Đến ngày 23 tháng 3 năm 1994, giám mục Nguyễn Văn Nhơn kế nhiệm chức giám mục chính tòa Giáo phận Đà Lạt,[18][19] kế nhiệm giám mục tiền nhiệm là Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm được Tòa Thánh chọn làm Giám mục chính tòa Giáo phận Thanh Hóa.[20] Thực tế thì Giám mục Lâm còn ở Đà Lạt đến trung tuần tháng 6 năm 1994 trước khi ra nhận Giáo phận Thanh Hóa ngày 24 tháng 6 cùng năm.[7]

Năm 1998, giám mục Nguyễn Văn Nhơn tham gia Thượng Hội đồng Giám mục Á châu và có phát biểu tại đây vào ngày 24 tháng 4: Với một cảm nhận tín ngưỡng "bẩm sinh" và với cuộc sống liên lỉ trong mối lo sợ bị các ác chúa và tà thần trừng phạt (nên họ cần phải dâng cúng những gì thuộc về mình để làm nguôi cơn giận của các vị), thành phần những con người tốt lành của chúng ta đó, một khi được học hỏi để nhận biết Thiên Chúa tối cao và thương xót, là Người Cha và là Ðấng Bênh Ðỡ, liền gắn chặt với Chúa và vĩnh viễn trung thành với Người[21]

Ngày 20 tháng 5 năm 1999, Giám mục Nguyễn Văn Nhơn tham dự nghi thức truyền chức giám mục với vai trò phụ phong trong lễ truyền chức Tân giám mục Giáo phận Mỹ Tho Phaolô Bùi Văn Đọc, vốn trước đó linh mục này kế nhiệm ông trong các công tác giám đốc đại chủng viện Minh Hòa, chính xứ nhà thờ chính tòa Đà Lạt cũng như Tổng đại diện Giáo phận.[16][22] Từ ngày 26 tháng 6 đến ngày 15 tháng 8 năm 2000, giám mục Nhơn công du Hoa Kỳ với nội dung chính là giao lưu và gặp gỡ với cac tu sĩ Tu Hội Tận Hiến tại Baton Rouge, tiểu bang Louisiana, nhân dịp Tu hội này kỷ niệm 25 năm hoạt động tại Hoa Kỳ. Các công tác khác bao gồm thăm các cựu chủng sinh Simon Hòa giáo phận Đà Lạt và Hội Ái hữu Đà Lạt. Rời Hoa Kỳ, giám mục Nhơn thăm Đài Bắc trong vòng 3 ngày, theo lời mời của Tổng giám mục đô thành Tổng giáo phận Đài Bắc Giuse Địch Cương.[23]

Tháng 9 năm 2000, lũ lụt xảy ra tại các giáo phận Nam Bộ được coi là nặng nề nhất tại vùng đồng bằng sông Cửu Long trong 40 năm,[24] trong đó có giáo phận Long Xuyên[25], giáo phận Mỹ Tho[24], giám mục Nhơn ra văn thư kêu gọi các thành phần trong giáo phận Đà Lạt cầu nguyện cho nạn nhân vùng lũ lụt; hưởng ứng các kêu gọi cứu trợ của địa phương và dành bổng lễ góp phần cứu trợ do Tòa giám mục Đà Lạt đến các giáo phận bị thiệt hại.[26] Ngoài kêu gọi, giám mục Nhơn đích thân cùng với giám mục Mỹ Tho Phaolô Bùi Văn Đọc đi xuồng đến cứu trợ các nạn nhân lũ lụt.[27]

Nhân dịp kỷ niệm 40 năm thiết lập Giáo phận, giám mục Đà Lạt Nguyễn Văn Nhơn ra thư mục vụ, điểm nhắc lại các sự kiện chính yếu của giáo phận và dặn dò các thành phần giáo phận chu toàn chuẩn bị cho Năm Thánh giáo phận sắp đến. Văn thư ấn ký ngày 17 tháng 11 năm 2000.[28] Một tuần sau đó, ngày 24 tháng 11, giám mục Nhơn cử hành Khai mạc Năm Thánh giáo phận Đà Lạt, đồng thời phong chức cho 3 linh mục.[29]

Trong thời gian làm Giám mục Đà Lạt, giám mục Nhơn thường dành ra các khoảng thời gian trống dịp Tết Nguyên Đán để đến chúc tết các giáo dân tại vùng kinh tế mới cũng như người dân tộc.[30] Về vấn đề mục vụ, giám mục Nhơn đặc biệt quan tâm đến giới trẻ, đồng hành cùng gia đình và các dân tộc thiểu số, như lời hứa sau lễ tấn phong giám mục.[31] Tháng 10 năm 2001, giám mục Nguyễn Văn Nhơn tham dự với tư cách chủ tọa trong lễ tạ ơn của Tân giám mục Giuse Hoàng Văn Tiệm tại Nhà thờ chính tòa Đà Lạt. Tân giám mục Tiệm xuất thân là linh mục giáo phận Đà Lạt.[32]

Trong tháng 1 năm 2002, từ ngày 14 đến 23 tháng 1, giám mục Nguyễn Văn Nhơn thuộc đoàn các giám mục Việt Nam thực hiện chuyến viếng thăm Ad Limina. Tại đây đoàn đã tiếp kiến Giáo hoàng Gioan Phaolô II trong ba lần.[33] Sau chuyến đi Ad Limina, giám mục Nhơn trở về Việt Nam ngày 29 tháng 1 và đến Đà Lạt ngày 1 tháng 2. Nhân dịp này, giám mục Nhơn cử hành nghi thức làm phép Chén Thánh và Dĩa Thánh giáo hoàng đã trao tặng cho ông.[34] Ngày 16 tháng 2 năm 2002, giám mục Nguyễn Văn Nhơn cử hành nghi thức làm phép Nhà Hài Cốt, nằm dưới chân tháp chuông nhà thờ chính tòa Đà Lạt.[35] Hồng y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận qua đời tại Rôma ngày 16 tháng 9 năm 2002.[36] Với tinh thần hiệp thông, giám mục Nguyễn Văn Nhơn đã tổ chức lễ cầu hồn cho cố hồng y tại Nhà thờ chính tòa Đà Lạt.[37]

Ngày 15 tháng 12 năm 2005, tại Nhà thờ chính tòa Đà Lạt, ông tham dự với tư cách giám mục phụ phong trong lễ Tấn phong Giám mục Giuse Võ Đức Minh, tân giám mục Phó Giáo phận Nha Trang, vốn xuất thân là linh mục vốn thuộc Giáo phận Đà Lạt với vai trò linh mục chính xứ giáo xứ chính tòa Đà Lạt. Giám mục chủ phong là Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Hòa, Giám mục Giáo phận Nha Trang, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam khóa IX, cùng phụ phong với giám mục Nhơn là Giám mục chính tòa Giáo phận Mỹ Tho Phaolô Bùi Văn Đọc.[38]

Nhân vụ việc tình hình Vụ tranh chấp Tòa Khâm sứ cũ tại Hà Nội có nhiều diễn biến phức tạp, và Tổng giám mục Hà Nội Giuse Ngô Quang Kiệt có phát ngôn bị cắt xén vào ngày 20 tháng 9 năm 2008,[39] ngày 1 tháng 10, phái đoàn Hội đồng Giám mục Việt Nam do Giám mục Nguyễn Văn Nhơn dẫn đầu, cùng với 3 giám mục khác: Đại diện Giáo tỉnh Hà Nội là Giám mục Antôn Vũ Huy Chương, giám mục chính tòa Giáo phận Hưng Hóa, đại diện Giáo tỉnh Huế là Tổng giám mục Tổng giáo phận Huế Stêphanô Nguyễn Như Thể và đại diện Giáo tỉnh Sài Gòn là Hồng y – Tổng giám mục Tổng giáo phận Thành phố Hồ Chí Minh Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn đã có cuộc hội kiến với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vào ngày 1 tháng 10 cùng năm.[40] Văn thư số 1437/UBND–NC ngày 23 tháng 9 của Chủ tịch Uỷ ban Nhân dân Thành phố Hà Nội Nguyễn Thế Thảo tới Hội đồng Giám mục Việt Nam với nội dung đề nghị thuyên chuyển Tổng giám mục Ngô Quang Kiệt ra khỏi Hà Nội và đề nghị Hội đồng giám mục Việt Nam xử lí nghiêm minh theo quy định Giáo hội với Tổng giám mục Ngô Quang Kiệt, linh mục Vũ Khởi Phụng, các giáo sĩ Nguyễn Văn Khải, Nguyễn Văn Thật, Nguyễn Nam Phong.[41][42][43] Phản hồi văn thư, Hội đồng giám mục Việt Nam soạn thảo thư hồi đáp do Chủ tịch Hội đồng Nguyễn Văn Nhơn ấn ký, ghi rõ: chúng tôi thấy các vị này không làm bất cứ điều gì ngược lại giáo luật hiện hành của Giáo hội Công giáo.[42][43]